Europa na drodze do niezależności energetycznej

6 maja 2025 roku Komisja Europejska ogłosiła ambitny plan całkowitego uniezależnienia Unii Europejskiej od rosyjskich surowców energetycznych do końca 2027 roku. Zgodnie z założeniami, już do końca 2025 roku zakazane będą nowe kontrakty na import rosyjskiego gazu oraz wygasnąć istniejące umowy spotowe. Do końca 2027 roku zakończone mają zostać zaś wszystkie długoterminowe kontrakty na import gazu, ropy naftowej i paliwa jądrowego z Rosji. Co oznacza ten plan dla Europy – i dla Polski?

Stop dla rosyjskiej energii

Dzięki decyzji Komisji, Unia Europejska stanie się niezależna od rosyjskiego gazu, zarówno dostarczanego gazociągami, jak i skroplonego LNG. Strategia obejmuje również stopniowe odejście od współpracy z Rosją w zakresie energii jądrowej. Komisja Europejska planuje wprowadzenie ograniczeń dotyczących nowych umów zawieranych przez Agencję Dostaw Euratomu na zakup rosyjskiego uranu. Wśród proponowanych działań znajduje się też nowa inicjatywa. Ma ona na celu zabezpieczenie dostaw radioizotopów medycznych oraz zwiększenie ich produkcji w Europie.

Co dalej?

Opublikowany plan to ważny krok w stronę zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego kontynentu. Ograniczenie zależności od paliw kopalnych i rozwój alternatywnych źródeł energii przyczynią się do większej stabilności energetycznej krajów członkowskich. Można także oczekiwać, że plan ten przyspieszy inwestycje w infrastrukturę ładowania i rozwój elektromobilności. To szansa na stworzenie nowych miejsc pracy i wsparcia innowacji w przemyśle motoryzacyjnym, ale również realny wpływ na redukcję emisji z transportu, a więc lepszą jakość powietrza i poprawę zdrowia publicznego.

Dla Polski, która już wcześniej zrezygnowała z importu rosyjskiego gazu, nowy plan Komisji stanowi potwierdzenie słuszności obranego kierunku. Jest to także impuls do dalszego rozwoju elektromobilności jako kluczowego elementu transformacji energetycznej.

Transformacja ta doskonale wpisuje się w cele unijnego programu REPowerEU, który zakłada zwiększenie udziału odnawialnych źródeł energii oraz poprawę efektywności energetycznej. W obliczu nowych wyzwań i szans wynikających z unijnego planu, organizacje pozarządowe działające na rzecz czystego powietrza, w tym nasza, mają dziś szczególną rolę do odegrania. Potrzebne są intensywne działania edukacyjne, promujące i wspierające elektryfikację transportu.

Więcej informacji na temat planu Komisji Europejskiej można znaleźć pod linkiem.

Martyna Adamska-Pakuła