Europejski Tydzień Mobilności 2024

Trwa Europejski Tydzień Mobilności 2024. Każdego dnia od 16 do 22 września miasta w Polsce i całej Europie organizują działania oraz wydarzenia w duchu zrównoważonego transportu, zachęcając ludzi do refleksji nad codziennymi wyborami środków lokomocji. Celem jest zachęcenie większej liczby osób do wyboru transportu publicznego, pieszego lub rowerowego, przy jednoczesnym zwiększaniu świadomości na temat korzyści płynących z aktywnych lub bardziej ekologicznych opcji transportu.

Europejski Tydzień Mobilności to coroczna inicjatywa organizowana przez Komisję Europejską, celem promowania ekologicznych form transportu oraz podnoszenia świadomości na temat wpływu mobilności na zdrowie, środowisko i jakość życia. Głównym założeniem kampanii prowadzonych w różnych miastach jest zachęcenie mieszkańców do ograniczenia korzystania z samochodów na rzecz bardziej ekologicznych form transportu, takich jak rower, komunikacja publiczna, spacery czy lekkie pojazdy bez silników spalinowych.

Na zakończenie Europejskiego Tygodnia Mobilności, 22 września, wiele polskich i europejskich miast ogłosiło wspólną inicjatywę Dnia bez Samochodu. W wielu miejscach w Polsce zachętą do zmiany są obowiązujące tego dnia darmowe bilety na koleje regionalne oraz autobusy i tramwaje. Nierzadko zamykane są na ten dzień także główne arterie ruchu samochodowego, co ma na celu promowanie idei przestrzeni miejskiej przyjaznej pieszym i rowerzystom.

ETM 2024 pod hasłem wspólnej przestrzeni publicznej

W tym roku Komisja Europejska postawiła na temat „wspólnej przestrzeni publicznej” w ramach Europejskiego Tygodnia Mobilności, aby pokazać, jak ważne jest sprawiedliwe dzielenie przestrzeni drogowej i wzajemny szacunek między użytkownikami. Ponad 70% Europejczyków mieszka w miastach, gdzie często brakuje miejsc, które mogłyby służyć wszystkim – mieszkańcom, pieszym, rowerzystom i kierowcom. Taka przestrzeń daje większe bezpieczeństwo, mniej hałasu, czystsze powietrze i lepszą jakość życia.

Niestety, 70% ofiar śmiertelnych w wypadkach miejskich to piesi i rowerzyści, dlatego muszą być oni traktowani priorytetowo przy planowaniu przestrzeni publicznej. Aby zachęcić do chodzenia pieszo i jazdy na rowerze, potrzebna jest lepsza infrastruktura i przepisy, które faworyzują tych uczestników ruchu. Choć władze mogą wprowadzać zmiany w polityce i budować odpowiednią infrastrukturę, ostatecznie to nasze wybory wpływają na to, jak wyglądają nasze miasta.

Wspólny cel europejskich miast

Europejski Tydzień Mobilności nie tylko propaguje idee, ale również stymuluje konkretne działania. Inicjatywa jest finansowana zarówno ze środków Unii Europejskiej, jak i z krajowych oraz lokalnych budżetów miast uczestniczących. Wsparcie finansowe na wdrażanie zrównoważonych rozwiązań mobilnych jest przyznawane m.in. poprzez Fundusz Spójności oraz inne programy unijne wspierające transport i ekologię.

W miastach, które zdecydują się na stałe wprowadzenie pewnych innowacji (np. rozbudowę dróg rowerowych, wdrożenie stref wolnych od samochodów czy promocję transportu publicznego), możliwe jest uzyskanie dodatkowych środków na te cele. W Europejskim Tygodniu Mobilności bierze udział wiele miast na całym kontynencie.

W Polsce inicjatywa cieszy się coraz większą popularnością, a w akcję angażują się zarówno większe aglomeracje, jak i mniejsze miejscowości. W 2023 roku w Polsce brało udział blisko 300 gmin i miast. W tym roku zaangażowało się 169 podmiotów z Polski.

Na poziomie europejskim na przestrzeni lat szczególnie wyróżniają się miasta takie jak Paryż, Wiedeń, Amsterdam czy Barcelona, które od lat świętują ETM, ale także systematycznie wprowadzają innowacyjne rozwiązania wspierające zrównoważoną mobilność.

Podsumowanie

Europejska kampania na rzecz zrównoważonej mobilności to szansa na zmianę codziennych nawyków i wsparcie działań, które przyniosą lepszą przyszłość nam i kolejnym pokoleniom. Promowanie transportu publicznego, jazdy na rowerze i chodzenia pieszo może poprawić jakość powietrza i zmniejszyć hałas w miastach. Zanieczyszczenia, takie jak tlenki azotu i pyły, są szczególnie wysokie wzdłuż dróg, głównie przez emisje z samochodów, zwłaszcza z silnikami Diesla. Ograniczenie ruchu samochodowego oznacza mniej zanieczyszczeń, a więc realną poprawę jakości powietrza. Dlatego korzystanie z bardziej ekologicznych form transportu powinno być codziennym wyborem, a nie tylko okazjonalnym działaniem.