Niemiecki rząd wyhamowuje wsparcie dla elektryfikacji transportu

Niemiecki rząd przygotowuje się do znacznego zmniejszenia wsparcia dla elektryfikacji transportu, co może mieć istotne konsekwencje dla przyszłości motoryzacji i zrównoważonego rozwoju.

Najważniejsze informacje: 

• Spadek wsparcia rządu dla elektryfikacji transportu to znaczące wyzwanie dla przyszłości motoryzacji i zrównoważonego rozwoju w Niemczech.
• Ograniczenie wsparcia finansowego dla zakupu elektrycznych autobusów miejskich zagraża mobilności neutralnej i procesowi dekarbonizacji transportu, kluczowemu dla przyspieszenia transformacji sektora.
• Mniejsze wsparcie rządu oznacza także znaczące wyzwania finansowe w zakresie zamiany na floty autobusów bezemisyjnych.
• Aby kontynuować elektryfikację transportu w Niemczech i osiągnąć ambitne cele dotyczące ochrony środowiska i klimatu, konieczne jest znalezienie nowych ścieżek finansowania.

Różne oblicza elektryfikacji transportu w Niemczech

Ostatnie decyzje rządu niemieckiego stawiają pod znakiem zapytania perspektywy dalszego utrzymania tempa elektryfikacji transportu drogowego. Wszyscy pamiętamy, jak Niemcy z dużym opóźnieniem zareagowali na zmiany na rynku w kontekście coraz bardziej ambitnych celów w zakresie redukcji emisji dwutlenku węgla w transporcie drogowym. Początkowy opór rodzimych producentów przed nowymi technologiami zeroemisyjnymi został jednak przełamany i przez ostatnie trzy lata tempo elektryfikacji znacząco przyspieszyło, czyniąc Niemcy czołowym rynkiem dla pojazdów elektrycznych w Europie. Był to skutek przyjęcia wielu programów wsparcia, zarówno dla nabycia pojazdów, jak też rozwoju infrastruktury ładowania. Na ten cel przeznaczono miliardy euro i osiągnięto zakładany cel – udział pojazdów elektrycznych w nowych rejestracjach znacznie przekroczył 10%, a infrastruktura ładowania powstała w błyskawicznym tempie, zarówno przy głównych trasach jak też w miastach. Obecnie jazda elektrykiem po Niemczech nie stanowi najmniejszego problemu.

W ostatnim czasie ta maszyna wsparcia jednak zaczęła się nieco psuć. Po zapowiedzi wycofania znacznej części dopłat do nabycia pojazdów osobowych z końcem 2023 roku, nieoczekiwanie z początkiem 2024 roku zamknięto również bardzo hojny program wsparcia nabycia pojazdów ciężarowych, w ramach którego przewoźnicy mogli uzyskać wsparcie w wysokości nawet do 80% różnicy w cenie zakup ciężarówki tradycyjnej i ciężarówki zeroemisyjnej. Powodem było zakwestionowanie możliwości finansowania tego programu z Funduszu Post-Covidowego. Teraz podobny los spotyka program wsparcia elektryfikacji autobusów miejskich.

Ograniczone wsparcie dla e-busów

Niemiecki Bundestag podjął decyzję o ograniczeniu finansowania zakupu autobusów z alternatywnymi napędami w ramach Funduszu Klimatu i Transformacji, co spowodowało znaczną niepewność wśród wszystkich uczestników rynku. Dzieje się to w czasie, kiedy rynek e-busów nie jest jeszcze w pełni rozwinięty, a 88 procent krajowej floty autobusów miejskich jest nadal opartych na technologii diesla. Bez kontynuacji wsparcia finansowego, droga do mobilności neutralnej pod względem emisji CO2 stoi pod znakiem zapytania.

Niemiecki Bundestag podjął decyzję o ograniczeniu finansowania zakupu autobusów z alternatywnymi napędami w ramach Funduszu Klimatu i Transformacji, co spowodowało znaczną niepewność wśród wszystkich uczestników rynku. Dzieje się to w czasie, kiedy rynek e-busów nie jest jeszcze w pełni rozwinięty, a 88 procent krajowej floty autobusów miejskich jest nadal opartych na technologii diesla. Bez kontynuacji wsparcia finansowego, droga do mobilności neutralnej pod względem emisji CO2 stoi pod znakiem zapytania. Liczby mówią za siebie: W pierwszym naborze, Federalne Ministerstwo Transportu sfinansowało zakup ponad 3000 autobusów, w drugim – już tylko 1000. W trzeciej rundzie, zakończonej już w 2024 roku, podjęto decyzję o sfinansowaniu zakupu zaledwie 186 autobusów.
Decyzja Bundestagu była szeroko komentowana przez uczestników ostatnich targów Mobility Move 2024, czyli największego wydarzenia poświęconego nowym technologiom w sektorze mobilności i transportu.

W swoim oświadczeniu Ingo Wortmann, prezes Niemieckiego Stowarzyszeania Firm szacuje, że koszty zakończenia procesu dekarbonizacji miejskich autobusów w Niemczech sięgają 24 miliardy euro. Decyzja Bundestagu stawia pod znakiem zapytania możliwość kontynuacji tego procesu.

W 2023 r. Niemcy zajmowały drugie miejsce w Europie (po wielkiej Brytanii) pod względem liczby zarejestrowanych elektrycznych autobusów miejskich. Jednak tempo elektryfikacji w zeszłym roku dramatycznie spadło: liczba rejestracji autobusów elektrycznych w Niemczech wzrosła w ubiegłym roku jedynie o 29 sztuk. 

Co dalej z autobusami elektrycznymi?

Jak podkreśla szef VDV, Niemcy nadal są światowym liderem w tym sektorze dzięki udanej strategii rozwoju i wprowadzania na rynek bezemisyjnych autobusów, realizowanej od 15 lat wspólnie przez kraje związkowe, rząd federalny, przemysł i firmy transportowe. Zaprzestanie finansowania przez rząd federalny zagraża procesowi transformacji. Około 800 firm transportowych planuje zamianę około 10 000 autobusów na pojazdy bezemisyjne do 2025 roku. Bez dalszego wsparcia plany te są zagrożone. Dyrektywa w sprawie energetycznie efektywnych i czystych ekologicznie pojazdów i zaostrzone warunki ramowe dla autobusów miejskich, wraz z nowym Rozporządzeniem ws. standardów emisji CO2 dla pojazdów ciężarowych, na które rząd federalny Niemiec zgodził się na szczeblu UE, stawiają firmy transportowe przed dużymi wyzwaniami finansowymi. Jak podkreśla Info Wortmann, sytuację dodatkowo komplikuje wprowadzenie wspólnego biletu Germany Ticket, który uszczupla przychody firm przewozowych i sprawia, że przejście na alternatywne napędy staje się jeszcze bardziej wymagające. Bez odpowiedniego wsparcia finansowania wiele firm członkowskich VDV będzie zmuszonych do rozważenia dłuższego utrzymania na rynku autobusów z silnikiem diesla. Stoi to w sprzeczności z przyjętymi celami w zakresie ochrony środowiska i klimatu oraz podkreśla potrzebę znalezienia nowych ścieżek finansowania w celu wsparcia przejścia na bezemisyjne floty autobusowe w Niemczech.

Decyzje podejmowane przez niemiecki rząd w zakresie wsparcia dla elektryfikacji transportu mają istotne konsekwencje dla przyszłości motoryzacji i zrównoważonego rozwoju. Wraz z ograniczeniem finansowania dla zakupu autobusów z alternatywnymi napędami, Niemcy stają w obliczu znaczących wyzwań w kontekście osiągnięcia celów związanych z redukcją emisji CO2. Wsparcie dla elektryfikacji, które było kluczowym czynnikiem przyspieszającym tempo transformacji, teraz zaczyna słabnąć, co rodzi obawy co do kontynuacji procesu dekarbonizacji w sektorze transportu. Dalsze kroki rządu i znalezienie nowych ścieżek finansowania stają się niezbędne, aby zapewnić kontynuację elektryfikacji transportu w Niemczech i realizację ambitnych celów związanych z ochroną środowiska i klimatu.

Źródło: [1]