AFIR ? co trzeba wiedzieć o zmianach w Rozporządzeniu o Infrastrukturze Paliw Alternatywnych.

AFIR ? czyli Rozporządzenie o Infrastrukturze Paliw Alternatywnych to część pakietu Fit for 55, nad którym pracują unijne instytucje. Pakiet ma za zadanie wcielić w życie politykę klimatyczną Unii Europejskiej. Zmiany w ramach AFIR ? w ramach rewizji dyrektywę zastąpi rozporządzenie – mają przygotować odpowiednią infrastrukturę ładowania pojazdów elektrycznych i wodorowych, aby móc obniżyć emisje z transportu we Wspólnocie. Za paliwo alternatywne uznano też gaz ? uwzględnienie go w AFIR jest nieporozumieniem ? nie można używać paliwa kopalnego do dekarbonizacji transportu.

To archiwalny tekst, aktualne wiadomości w sprawie AFIR poniżej:

Co reguluje rozporządzenie

AFIR wyznaczy obowiązkowe cele dotyczące rozwoju infrastruktury dla samochodów osobowych, dostawczych i ciężarowych, a także w transporcie morskim. To konieczny warunek, aby stan infrastruktury nie był przeszkodą hamującą rozwój elektromobilności. Projekt pokazuje ile i jakiej infrastruktury ładowania dla pojazdów elektrycznych i wodorowych będą potrzebowały wybudować Państwa Członkowskie w najbliższych latach, aby móc skutecznie dekarbonizować transport. Zaproponowano szczegółowe wytyczne co do mocy punktów ładowania, ich liczby i dystansu pomiędzy poszczególnymi punktami / hubami ładowania.

Rozporządzenie zamiast dyrektywy

Infrastrukturę paliw alternatywnych wcześniej regulował AFID ? czyli Dyrektywa o Infrastrukturze Paliw Alternatywnych. Komisja Europejska zaproponowała jednak zmianę charakteru regulacji. Rozporządzenie w europejskim porządku prawnym ma inny charakter niż dyrektywa – obowiązuje bezpośrednio Państwa Członkowskie i nie wymaga czasochłonnej transpozycji do prawa krajowego. Zapisy rozporządzenia są więc automatycznie wiążącym prawem. Dyrektywa natomiast wyznacza tylko cel, pozostawiając poszczególnym państwom swobodę wyboru środków i narzędzi służących do jego osiągnięcia. Zmiana charakteru regulacji pokazuje, że dla Komisji Europejskiej infrastruktura paliw alternatywnych jest priorytetem. Komisja zaproponowała , że do 2050 roku należy ograniczyć emisje z sektora transportu o 90%, bez infrastruktury dla paliw alternatywnych nie będzie to możliwe.

Gazowe kontrowersje

W propozycji komisji paliwa gazowe (LPG i CNG) zostały wpisane do projektu jako paliwo alternatywne, jednak nie wyznaczono dla infrastruktury do tankowania gazu żadnych celów rozwojowych ? odpowiednia infrastruktura już istnieje, a jej dalszy rozwój ma należeć wyłącznie do kompetencji poszczególnych państw. Gaz to paliwo kopalne i co do zasady jego użycie jest sprzeczne z pryncypiami polityki klimatycznej, która zakłada odchodzenie od paliw kopalnych w transporcie.

Zastępowanie pojazdów z silnikami benzynowymi lub dieslowskimi pojazdami zasilanymi gazem będzie zwiększało zapotrzebowanie na ten surowiec. Jednocześnie wykorzystywanie gazu w transporcie będzie podtrzymywało zależność Europy od importu tego surowca, który sprowadzany jest w dużym stopniu z Rosji. Wojna w Ukrainie pokazuje konsekwencje tej zależności. Ok 40% importu gazu w całej UE używanego głównie do ogrzewania i produkcji energii pochodziło historycznie z Rosji. Embargo na rosyjskie surowce energetyczne sprawia, że trzeba będzie szukać innych dostawców, a cena gazu będzie rosła. Nie zmieni to też zależności gospodarki europejskiej od państw trzecich.

Gazu będzie brakować, nawet użycie biometanu nie rozwiąże problemu. Nie ma odpowiednich mocy produkcyjnych do zaspokojenia potrzeb sektorów uzależnionych od gazu w dużym stopniu ? np. ogrzewnictwa. Co więcej, zwiększanie produkcji biogazu będzie pogłębiało kryzys na rynku żywnościowym.

Używanie gazu w transporcie, co potwierdzają liczne badania naukowe, negatywnie wpływa na jakość powietrza . Pojazdy nim zasilane produkują olbrzymie ilości mikrocząstek PM ? szczególnie niebezpiecznych dla zdrowia.

Gaz nie jest paliwem przyszłości, inwestowanie w to paliwo jest w sprzeczności z długofalowymi celami polityki europejskiej i zdrowym rozsądkiem. Zatrzymamy katastrofalne zmiany klimatu tylko odchodząc od wydobycia i spalania paliw kopalnych. W procesie pozyskiwania i używania gazu emitowane są duże ilości metanu ? szczególnie niebezpiecznego gazu cieplarnianego

Co dalej z gazem w AFIR

Komisja TRAN w PE będzie głosowała nad propozycją usunięcia zapisów o gazie w propozycji zmian w ramach AFIR. Głosowanie odbędzie się 11 lipca 2022 roku. Rada Unii Europejskiej podtrzymuje stanowisko Komisji, ale ostateczne stanowisko przyjmie do końca czerwca 2022 ? jeszcze w ramach prezydencji francuskiej. Po przyjęciu stanowiska Rady i Parlamentu rozpocznie się trilog, podczas którego zostanie uwzględnione wspólne stanowisko unijnych instytucji.